Εικόνες καταστροφής και απόλυτου χάους επικρατούν στην Τουρκία και τη Συρία, όπου τα σωστικά συνεργεία δίνουν μάχη με τον χρόνο για να εντοπίσουν εγκλωβισμένους κάτω από τα συντρίμμια των ισοπεδωμένων κτιρίων που άφησαν πίσω τους οι φονικοί σεισμοί των 7,8 και 7,5 Ρίχτερ. Ο αριθμός των νεκρών και στις δύο χώρες αυξάνεται καθώς περνούν οι ώρες, ενώ οι μετασεισμοί είναι συνεχείς και κάποιοι ισχυροί. Το πρωί σημειώθηκε νέα δόνηση εντάσεως 5,6 Ρίχτερ στην κεντρική Τουρκία, με μόλις 2 χλμ εστιακό του βάθος, σύμφωνα με το Ευρωμεσογειακό Σεισμολογικό Κέντρο.
Κατά τον πιο πρόσφατο επίσημο απολογισμό, από τις ισχυρές σεισμικές δονήσεις, χάθηκαν πάνω από 5.000 άνθρωποι, 3.419 στην Τουρκία, σύμφωνα με την υπηρεσία αντιμετώπισης καταστροφών AFAD, άλλοι 1.602 και πλέον στη Συρία. Επίσης, η Τουρκία μετρά 15.834 τραυματίες, ενώ έχουν απεγκλωβιστεί 7.840 άνθρωποι. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ανέφερε ότι οι απολογισμοί των θυμάτων θα είναι πολλαπλάσιοι από τους αρχικούς, εκφράζοντας φόβους ακόμα και για 20.000.
Η κακοκαιρία στην Ανατολία περιπλέκει τα καθήκοντα των σωστικών συνεργείων και κάνει ακόμα πιο δύσκολες τις συνθήκες για τους άστεγους, που τουρτουρίζουν μέσα σε σκηνές ή γύρω από φωτιές, τυλιγμένοι με κουβέρτες. Κραυγές αγωνίας ανθρώπων ακόμη θαμμένων στα ερείπια ακούγονταν κατά τη διάρκεια της νύχτας, καθώς συγγενείς αδυνατούν να συγκρατήσουν τα δάκρυα και τον φόβο για τους δικούς τους.
Οι τοπικές αρχές ανακοίνωσαν πως άνοιξαν γυμναστήρια, κολέγια, ακόμη και τζαμιά, για να φιλοξενηθούν σεισμοπαθείς στους κοιτώνες τους. Όμως, λόγω του φόβου πως θα γίνουν κι άλλοι ισχυροί σεισμοί, πολλοί κάτοικοι προτιμούν να περνούν τις νύχτες έξω, όπως στη Σανλιούρφα.
Η Ερυθρά Ημισέληνος κάνει εκκλήσεις για προσφορά αίματος, ενώ ο υπουργός Υγείας ανακοίνωσε ότι στάλθηκαν στις σεισμόπληκτες περιοχές επιπλέον 813 ασθενοφόρα και 4.221 ιατρικό προσωπικό. Τραυματίες μεταφέρονται αεροπορικώς στην Κωνσταντινούπολη. Σύμφωνα με τον Τούρκο αντιπρόεδρο Φουάτ Οκτάι, 338.000 πολίτες έχουν μεταφερθεί σε κοιτώνες του Υπουργείου Παιδείας και σε πανεπιστημιακούς κοιτώνες. Η σίτιση πραγματοποιείται υπό την εποπτεία της Ερυθράς Ημισελήνου.
Ο σεισμός 7,8 βαθμών που χτύπησε τις δυο χώρες τα ξημερώματα της Δευτέρας κατεδάφισε πολυκατοικίες ολόκληρες σαν πύργους από τραπουλόχαρτα, κατέστρεψε νοσοκομεία, τραυμάτισε κι άφησε άστεγους χιλιάδες.
Στην Καχρανμαρμαράς, βόρεια της Χατάι, οικογένειες αγκαλιάζονται γύρω από υπαίθριες φωτιές και τυλίγονται με κουβέρτες προσπαθώντας να ζεσταθούν κάπως.
Ο σεισμός των 7,8 βαθμών, που ακολουθήθηκε από σειρά ισχυρών μετασεισμικών δονήσεων, ήταν ο ισχυρότερος που έχει καταγράψει το αμερικανικό σεισμολογικό ινστιτούτο USGS από τον Αύγουστο του 2021 σε παγκόσμια κλίμακα. Παράλληλα, είναι ο πιο πολύνεκρος στην Τουρκία έπειτα από εκείνον της 17ης Αυγούστου 1999, ο οποίος είχε αφήσει πίσω τουλάχιστον 17.000 νεκρούς, ανάμεσά τους περίπου 1.000 στην Κωνσταντινούπολη.
Στη Συρία, τουλάχιστον 1.444 άνθρωποι σκοτώθηκαν και περίπου 3.500 τραυματίστηκαν, με βάση τους αριθμούς που έχουν δημοσιοποιήσει οι αρχές στη Δαμασκό και οργανώσεις βοήθειας και περίθαλψης στο βορειοδυτικό τμήμα της χώρας, που ελέγχουν αντάρτες και τζιχαντιστές.
Η έλλειψη σύνδεσης στο διαδίκτυο και οι ζημιές στους δρόμους που συνδέουν μερικές από τις πόλεις που χτυπήθηκαν σκληρότερα στη νότια Τουρκία, με αθροιστικά εκατομμύρια κατοίκους, δυσχεραίνουν την προσπάθεια να αποτιμηθούν με ακρίβεια και να αντιμετωπιστούν οι ζημιές.
Ο τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που έχει μπροστά του εκλογές τον Μάιο, έκανε λόγο για ιστορική καταστροφή και διαβεβαίωσε πως οι αρχές κάνουν ό,τι μπορούν, οι πάντες «βάζουν την καρδιά και την ψυχή τους», όπως είπε. Ο αρχηγός του τουρκικού κράτους κήρυξε επταήμερο εθνικό πένθος και έκανε γνωστό πως τα σχολεία θα παραμείνουν κλειστά αυτή την εβδομάδα. Διευκρίνισε πως 45 χώρες προσφέρθηκαν να βοηθήσουν στις επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης.
Στη Συρία, ο σεισμός χτύπησε περιοχές ήδη αντιμέτωπες με πελώριες καταστροφές, έπειτα από σχεδόν 12 χρόνια πολέμου. Οι ελλείψεις καυσίμων κι ο σκληρός χειμώνας δυσκολεύουν ακόμα περισσότερο τις προσπάθειες αντίδρασης. «Υποδομές έχουν υποστεί ζημιές, δρόμοι που χρησιμοποιούσαμε για να παραδίδουμε βοήθεια έχουν υποστεί ζημιές, πρέπει να φανούμε δημιουργικοί για να φθάσουμε στους πληγέντες (…) αλλά προσπαθούμε σκληρά», συνόψισε ο Ελ Μουστάφα Μπενλαμλί, συντονιστής του ΟΗΕ, μέσω βιντεοσύνδεσης από τη Δαμασκό.
Διεθνής βοήθεια
Ο Κυβερνήτης της Κωνσταντινούπολης Ali Yerlikaya ανακοίνωσε ότι έφτασαν τα ξημερώματα στις σεισμόπληκτες περιοχές 12.752 άτομα προσωπικό με 73 αεροπλάνα για να βοηθήσουν το έργο της διάσωσης.
Ο επικεφαλής της Υπηρεσίας Αντιμετώπισης Φυσικών Καταστροφών (AFAD) Γιουνούς Σεζέρ ανακοίνωσε σήμερα ότι στάλθηκαν 65.000 αντίσκηνα και 300.000 κουβέρτες για τους σεισμόπληκτους. Επίσης είπε ότι 65 χώρες έχουν προσφέρει στήριξη στέλνοντας 2.660 άτομα για να προσφέρουν τη βοήθεια τους. Επίσης η ΑFAD ανακοίνωσε ότι έχει στείλει 13.740 προσωπικό στην περιοχή 250 οχήματα και 361 ειδικά μηχανήματα.
Αργότερα σήμερα αναμένεται να φθάσουν κι άλλα σωστικά συνεργεία από το εξωτερικό, ιδίως από τη Γαλλία και το Κατάρ. Ο αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν υποσχέθηκε χθες στον τούρκο ομόλογό του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν «κάθε απαραίτητη βοήθεια».
Χθες αναχώρησαν για την Τουρκία από το αεροδρόμιο της Ελευσίνας με αεροσκάφος C-130 ομάδα 21 πυροσβεστών της 1ης Ειδικής Μονάδας Αντιμετώπισης Καταστροφών, με δυο ειδικά εκπαιδευμένα σκυλιά και ειδικό όχημα, 5 γιατροί και διασώστες του Εθνικού Κέντρου Άμεσης Βοήθειας, καθώς και ο πρόεδρος του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας Ευθύμιος Λέκκας. Η ελληνική αποστολή αναμένεται να επιχειρήσει σε πόλη κοντά στα σύνορα Τουρκίας-Συρίας.
Η γαλλική αποστολή που αναμένεται να φθάσει σήμερα θα αναπτυχθεί στην Καχρανμαρμαράς, επίκεντρο του αρχικού σεισμού, δυσπρόσιτη περιοχή, καλυμμένη από το χιόνι, που υπέστη βαρύ χτύπημα. Δυο αμερικανικά κλιμάκια με 79 ειδικευμένους διασώστες ετοιμάζονταν χθες να μεταβούν επίσης στην Τουρκία, σύμφωνα με τον Λευκό Οίκο.
Αντίθετα στη Συρία, η έκκληση της Δαμασκού για διεθνή βοήθεια εισακούστηκε κυρίως από τη Ρωσία, που υποσχέθηκε πως θα αναπτύξει ομάδες έρευνας και διάσωσης «τις προσεχείς ώρες», ενώ, σύμφωνα με το ρωσικό επιτελείο, πάνω από 300 ρώσοι στρατιωτικοί που βρίσκονται επιτόπου ήδη συμμετέχουν στις επιχειρήσεις διάσωσης. Ο ΟΗΕ αντέδρασε επίσης, επιμένοντας όμως ότι η βοήθεια που θα προσφέρει προορίζεται για «όλους τους Σύρους σε όλη την επικράτεια», τμήμα της οποίας είναι εκτός του ελέγχου της Δαμασκού. Στις περιοχές που ελέγχου οι αντάρτες, που γειτονεύουν με την Τουρκία, στη βορειοδυτική Συρία, καταμετρώνται τουλάχιστον 700 νεκροί.
Εκμεταλλευόμενοι το χάος που προκάλεσε ο καταστροφικός σεισμός, περίπου 20 φερόμενοι ως μαχητές της τζιχαντιστικής οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος (ΙΚ) απέδρασαν από τη στρατιωτική φυλακή της Ράζο, που ελέγχεται από φιλοτουρκική παράταξη ανταρτών.
Πηγή: ΕΡΤ, AFP, ΑΠΕ-ΜΠΕ