Όλοι σχεδόν θα βιώσουν τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους την πικρή και επώδυνη εμπειρία της αιμορροϊδοπάθειας, των διογκωμένων και θρομβωμένων δηλαδή αιμορροΐδων που θα ταλαιπωρήσουν με αίσθημα ατελούς κένωσης, κνησμό (φαγούρα) και αιμορραγία πέραν του πόνου και άλλων συμπτωμάτων.
Όσοι αναζητούν απάντηση στο «γιατί ορισμένοι και όχι άλλοι» όσον αφορά τις ευάλωτες ομάδες για τα προβλήματα με τις αιμορροΐδες, μάλλον θα δυσκολευτούν να τη βρουν. Όπως εξηγεί στην Washington Post η Δρ Trisha Pasricha, MD, MPH, γαστρεντερολόγος στο Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης και Καθηγήτρια Ιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ, οι «πολυτιμότεροι παίκτες» (MVP) της πρωκτικής περιοχής -έτσι χαρακτηρίζει η ίδια τα ογκίδια αγγειακού ιστού που, σύμφωνα με τους επιστήμονες, διακρίνουν τις αέριες, υγρές ή στερεές ουσίες και δίνουν το «πράσινο φως» όταν πρέπει, προφυλάσσοντάς μας από ατυχή και απευκταία περιστατικά- θα ερεθιστούν για πολλούς και διάφορους λόγους.
«Σήμερα, πιστεύουμε ότι πρόκειται για μια πιο σύνθετη σχέση» αναφέρει για τις συμπτωματικές αιμορροΐδες και παράγοντες που έχουν κατά καιρούς ενοχοποιηθεί όπως η δυσκοιλιότητα και η χαμηλή σε φυτικές ίνες διατροφή, χωρίς όμως να επιβεβαιώνεται η άμεση εμπλοκή τους από κατοπινές μελέτες. Αυτό βέβαια δεν αναιρεί και αποδεδειγμένα οφέλη όπως η ανακούφιση των συμπτωμάτων από την κατανάλωση φυτικών τροφίμων πλούσιων σε ίνες. (Εξ ου και η δυσκοιλιότητα παρά την αυξημένη πρόσληψη φυτικών ινών ενδεχομένως να απαιτεί έλεγχο από γαστρεντερολόγο για άλλα παθολογικά αίτια, σύμφωνα με τη Δρ Pasricha.)
Γνωρίζουμε επίσης ότι το παρατεταμένο καθισιό λειτουργεί επιβαρυντικά -και, όχι, δεν είναι μόνο η γενιά των smarphones και του TikTok που λαμβάνει τα επίχειρα. Σύμφωνα με μελέτη του 1989 στο Lancet που επικαλείται η Δρ Pasricha, όσοι υπέφεραν από ερεθισμένες αιμορροΐδες περνούσαν περισσότερο χρόνο διαβάζοντας στην τουαλέτα απ’ ό,τι τα άτομα χωρίς την πάθηση.
Οι διογκωμένες αιμορροΐδες υποχωρούν μόνες τους συνήθως μέσα σε λίγες ημέρες. «Ακριβώς όπως και με ένα κρυολόγημα, το βασικό είναι να ελέγχετε τα συμπτώματά σας και να ενισχύετε τον οργανισμό σας κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου» σημειώνει η ειδικός και προτείνει:
Αύξηση των φυτικών ινών στη διατροφή. Τα συμπληρώματα φυτικών ινών, όπως ο φλοιός ψυλλίου, μειώνουν κατά 50% τον κίνδυνο αιμορραγίας από αιμορροΐδες. Η Δρ Pasricha συστήνει ως τυπική δόση τα 10 γρ. έως 30 γρ. ημερησίως (μοιρασμένα σε δύο δόσεις πρωί-βράδυ), την οποία όμως προσαρμόζει ο ασθενής παρατηρώντας τα κόπρανά του.
Πλύσεις ή χρήση υγρομάντηλων. Οι πλύσεις (π.χ. σύστημα μπιντέ) αποτελούν ιδανική επιλογή, ενώ τα υγρομάντηλα ερεθίζουν λιγότερο από το απλό, συμβατικό χαρτί υγείας.
Μη συνταγογραφούμενες κρέμες για τις αιμορροΐδες. Η ειδικός προτείνει εφαρμογή τοπικά κρέμας με υδροκορτιζόνη δύο φορές την ημέρα για ανακούφιση από τον κνησμό, όχι όμως περισσότερο από μία εβδομάδα.
Εδρόλουτρα sitz. Το λουτρό αυτό περιλαμβάνει το κάθισμα (sitzen=κάθομαι στα γερμανικά) σε μπανιέρα ή ειδική λεκάνη ώστε να βυθιστεί η περιοχή του πρωκτού σε ζεστό νερό, για περίπου 10 λεπτά, και επέλθει έτσι μείωση της πίεση στον πρωκτικό σωλήνα και της φλεγμονής. Η ειδικός προτείνει δύο με τρεις φορές την ημέρα.
Επικοινωνία με τον γιατρό σε περίπτωση έντονης συμπτωματολογίας. Σε περίπτωση αφόρητου πόνου και έντονης δυσφορίας από τη θρομβωμένη αιμορροΐδα, μπορεί να διενεργηθεί διάνοιξή της υπό τοπική αναισθησία και αφαίρεση του θρόμβου.
Θα επιστρέψουν;
Το πρόβλημα με τις αιμορροΐδες μάλλον θα επανέλθει. Όπως αναφέρει καταληκτικά η Δρ Pasricha «οι πιθανότητες να σας στοιχειώσουν εξαρτώνται από παράγοντες κινδύνου (εξακολουθείτε να τουιτάρετε από την τουαλέτα;), τον τύπο της αιμορροΐδας και τον τρόπο με τον οποίο την αντιμετωπίσατε. Για παράδειγμα, οι άνθρωποι που χειρουργούνται για θρομβωμένες εξωτερικές αιμορροΐδες έχουν πολύ μικρότερη πιθανότητα υποτροπής (περίπου 6%) από εκείνους που έχουν υποβληθεί στην επέμβαση (περίπου 25%)».