Ή “αυτά τα λένε οι αεροπορικές εταιρείες για να αυξήσουν το κόστος”;
Του Γ. Χρυσικόπουλου
Το πρόσφατο περιστατικό με το αεροσκάφος της Singapore Airlines που αντιμετώπισε “αόρατες αναταράξεις” πάνω από την Ταϊλάνδη, με αποτέλεσμα τον θάνατο ενός επιβάτη και τον τραυματισμό δεκάδων ακόμα, άνοιξε ένα νέο κεφάλαιο τόσο στην ασφάλεια των πτήσεων όσο και στην κλιματική κρίση.
Σύμφωνα με έρευνα του πανεπιστημίου του Reading, οι κλιματικές αλλαγές ευθύνονται και για τις μεγαλύτερες, πιο βίαιες και δύσκολες στο να αντιμετωπιστούν αναταράξεις στη διάρκεια των πτήσεων, δυσχεραίνοντας τα αεροπορικά ταξίδια.
Υπάρχει, βέβαια, και η αντίθετη άποψη που συνδέει αυτό το φαινόμενο με τις προσπάθειες των αεροπορικών εταιρειών να μειώσουν το κόστος κατανάλωσης καυσίμων “ανεβαίνοντας” ψηλότερα από το προβλεπόμενο ύψος με αποτέλεσμα τους επιπλέον κραδασμούς.
Ένα δεύτερο περιστατικό, σε πτήση της Qatar Airlines από Ντόχα προς Δουβλίνο με δώδεκα τραυματίες αυτή τη φορά, επανέφερε το πρόβλημα στο προσκήνιο. Και στις δυο περιπτώσεις, τα αεροσκάφη ήρθαν αντιμέτωπα με ένα ξαφνικό κύμα αέρα, αναγκάζοντας τα να χάσουν απότομα ύψος στα 5.000-6.000 πόδια.
«Οι αναταράξεις προκαλούνται από τη βίαιη κίνηση του αέρα που δημιουργείται από τη διάτμηση των ανέμων ή την εξαναγκασμένη ροή αέρα πάνω από τα βουνά», εξηγεί η Ιζαμπέλ Σμιθ του Τμήματος Μετεωρολογίας του Πανεπιστήμιου Reading. “Καθώς ο αέρας γίνεται ασταθής, σπάει σε ταχέως κινούμενους στροβίλους. Ένα αεροσκάφος που αντιμετωπίζει αναταράξεις αναταράσσεται καθώς αντιμετωπίζει γρήγορη ροή αέρα που στροβιλίζεται“.
Σχετικά με τα δυο περιστατικά και το φαινόμενο των “αόρατων αναταράξεων” η ίδια εξηγεί πως “το πρόβλημα με ορισμένους τύπους αναταράξεων είναι ότι μπορεί να προκύψουν από το πουθενά, έτσι ώστε να πεταχτείς ψηλά ενώ περπατάς στο αεροπλάνο. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η καλύτερη συμβουλή είναι να κρατάτε τη ζώνη ασφαλείας σας όσο το δυνατόν περισσότερο“.
Συνέπεια της κλιματικής κρίσης
Στην έρευνα του Reading σημειώνεται πως η πιθανότητα αντιμετώπισης σοβαρών αναταράξεων σε μια τυπική πτήση πάνω από τον Βόρειο Ατλαντικό ήταν 55% αυξημένη το 2020 συγκριτικά με το 1979, ενώ οι ώρες σοβαρών αναταραξεων αυξήθηκαν στις 27,4 από 17,7 το 1979. Αντίστοιχα το ποσοστό μετρίων αναταράξεων αυξήθηκε στις 96,1 από 70 ώρες (375) και των ελαφρών αναταράξεων κατά 17% από τις 466,5 στις 546,8 ώρες.
Μία μικρότερη αύξηση έγινε εμφανής στον Βόρειο Ειρηνικό, αλλά είναι λιγότερο έντονη. Η επιστημονική ομάδα συσχέτισε το φαινόμενο με την κλιματική αλλαγή επισημαίνοντας ότι δεν αποκλείεται να αυξηθεί περαιτέρω η συχνότητά του με το πέρασμα των χρόνων. Θα πρέπει μάλιστα να σημειωθεί ότι σε άλλες περιοχές, όπως η βόρεια Βραζιλία και τμήματα των ακτών της Ανταρκτικής παρουσιάστηκαν επίσης μεγάλες σχετικές αυξήσεις, παρά τις απόλυτες αυξήσεις που ήταν πιο μέτριες.
Παράλληλα, έχουν διπλασιαστεί οι ξαφνικές αναταράξεις τα τελευταία σαράντα χρόνια, όπως αποδείχθηκε από τα δυο πρόσφατα περιστατικά. “Ναι, οι αναταράξεις αυξάνονται με την κλιματική αλλαγή” λέει στο Traveller η Ιζαμπέλ Σμιθ. “Το φαινόμενο γίνεται επικίνδυνο για τον άνθρωπο στις μεγάλες, πολύωρες πτήσεις. Τώρα οι αεροπορικές εταιρείες θα πρέπει να σχεδιάσουν μια διαδρομή με τις λιγότερες αναταράξεις. Η αποφυγή αναταράξεων θα οδηγήσει σε μεγαλύτερα και πιο περίπλοκα μονοπάτια πτήσης, μεγαλύτερο χρόνο αναμονής και περισσότερες καθυστερήσεις” εξηγεί.
Tip
“Υπεύθυνη” η απότομη διαφορά θερμοκρασίας
Η τροπόσφαιρα είναι το στρώμα της ατμόσφαιρας που βρίσκεται πιο κοντά στην επιφάνεια στην οποία ζούμε. Υπάρχουν πολλά στρώματα μέσα στην ατμόσφαιρα. το στρώμα πάνω από την τροπόσφαιρα είναι η στρατόσφαιρα. Η αύξηση των αερίων του θερμοκηπίου παγιδεύει θερμότητα εντός της τροπόσφαιρας, η οποία συνήθως εκπέμπεται στη στρατόσφαιρα. Επομένως, η στρατόσφαιρα ψύχεται με ρυθμό παρόμοιο με αυτό της τροπόσφαιρας. Αυτό δημιουργεί μια ισχυρή διαφορά θερμοκρασίας κατακόρυφα στην ατμόσφαιρα